ดาวน์โหลดตำราหมากรุกไทยทฤษฎีการไล่
ดาวน์โหลดตำราหมากรุก คลิกที่นี่
การเล่นหมากรุก *
การเล่นหมากรุกนั้น ไม่ว่าจะเป็นหมากรุกของชาติ หรือประเทศใด ถ้าท่านสนใจที่จะเล่นให้ได้ดี นอกจากไหวพริบ และความเฉียบแหลมแล้ว ท่านก็ควรที่จะมีคามเข้าใจในหัวข้อที่จะกล่าวต่อไปนี้ ให้แน่ชัดเสียก่อน กล่าวคือ:-
(1) กำลังหมากของตัวหมากรุกแต่ละประเภท [ ภาษาอังกฤษเรียกว่า Power of Chessmen ] ที่ท่านสนใจอยู่นั้น กำลังอำนาจของตัวหมากรุกที่กล่าวนี้ คือ อำนาจในการเคลื่อนที่ (เดิน), อำนาจในการทำลาย (กิน), อำนาจในการรุกไล่ (รุก) และอำนาจในการคุ้มกัน (ผูก) ซึ่งข้าพเจ้าขอใช้ในหนังสือนี้ว่า " สมรรถภาพของตัวหมากรุก "
(2) กำลังอันซ่อนเร้นอยู่ภาในตัวหมากรุก [ ภาษาอังกฤษเรียกว่า "Potency of Chessmen" ] กำลังงานอันนี้ ก็เกิดจากสมรรถภาพของตัวหมากรุกนั่นเอง ถ้าหมากท่านจะพิจารณาสมรรถภาพของแต่ละประเภทให้ลึกซึ้งยิ่งขึ้นแล้ว กำลังงานอันนี้ก็คงจะผุดขึ้นมาให้เห็นได้เอง ซึ่งในหมากรุกไทยก็พอจะแยกเป็นหัวข้อดังต่อไปนี้ :-
(๑) กำลังต่อต้านและตรึง [ ภาษาอังกฤษเรียกว่า Opposition ] ซึ่งจะมีทุกตัวเป็นธรรมดา แต่ที่สำคัญที่สุดนั้นก็อยู่ที่ตัวขุน ซึ่งมีหน้าที่ทั้งการไล่ต้อนหรือถอยเป็นเฃืง เพื่อการแพ้ ชนะหรือเสมอของการเล่นครั้ง(กระดาน) นั้น ๆ ซึ่งข้าพเจ้าขอเรียกอย่างสั้น ๆ ว่า "ชิงที"
(๒) อำนาจในการกักกัน ซึ่งจะต้องเกี่ยวพันกันระหว่างตัวหมากรุกประเภทต่าง ๆ ตลอดทั้งที่เป็นประเภทเดียวกัน และคนละประเภท อำนาจในการกักกันนี้ หมายความว่าเฉพาะตัวต่อตัว คือฝ่ายละ 1 ตัว จะเป็นประเภทเดียวกันก็ได้ บนกระดานหมากรุกที่ว่างเปล่า ไม่มีตัวอื่นปะปนอยู่ด้วย และด้วยสมรรถภาพของตัวมันเองตัวเดียวเท่านั้น จะสามารถตัดการเดินของอีกฝ่ายหนึ่งมิให้เดินอีกได้ในที่ซึ่งฝ่ายนั้นจะต้องเดิน คือถ้าเดินก็จะต้องถูกกิน หรือทั้งสามารถจะติดตามกินตัวนั้นได้ด้วย คือ
หมายความว่าถ้าตัวใดได้พยายามติดตามตัวของฝ่ายตรงข้าม ซึ่งในที่สุดฝ่ายตรงข้ามก็จะเดินมาให้กินจนได้ ทั้งนี้แต่ละตัวจะทำได้เพียงใด
(๓) ความสามารถที่มีอยู่ในการเดินของแต่ละประเภท ซึ่งพอจะยกเป็นหัวข้อได้ คือ :-
- ตัวหมากรุกประเภทใดจะสามารถเดินจากที่ตั้งของตนไม่ว่าจะเป็นตาใดก็ตามไปยังตาที่จะกำหนดให้ได้ภายในกี่ที (ม้าเท่านั้น) ที่ต้องคำนึง
- ในการเดินของตัวนั้น ๆ จะสามารถเปลี่ยนแปรการเดินอันเป็นปกติของตัวมันให้เป็นอย่างอื่นได้เพียงใดหรือไม่ (ข้อนี้มีอยู่ก็แต่เบี้ยคว่ำเท่านั้น)
(3) นอกจากที่กล่าวมาแล้วนี้ ท่านควรจะต้องมีความเข้าใจในหัวข้อเหล่านี้ให้ถ่องแท้ไว้ด้วย คือ :-
(๑) กำลังโอบต้อน : ในที่นี้หมายความว่า ในเมื่อฝ่ายหนีมีเพียงขุนตัวเดียว และ จะตั้งอยู่ที่ใดก็ตาม ฝ่ายไล่ควรจะมีกำลังน้อยที่สุดเท่าใด จึงจะสามารถที่จะต้อนอีกฝ่ายหนึ่งให้ไปยังจุดประสงค์ได้
(๒) กำลังที่จะรุกให้จน : ในที่นี้หมายความว่า ในเมื่อฝ่ายหนีมีแต่ขุนตัวเดียว จะตั้งอยู่ที่ใดก็ตาม และฝ่ายไล่มีกำลังน้อยที่สุดเท่าใด จึงจะสามารถไล่และรุกให้จนได้เสมอไป ทั้งนี้มิได้หมายความถึงขุนที่ตั้งอยู่ในหมากรุกกล
(๓) แหล่งที่จะทำให้จนได้ด้วยกำลังอันน้อยที่สุด ในเมื่อฝ่ายหนีมีขุนเพียงตัวเดียว
